1953-1954 yıllarında belediye teşkilatı kurulan, 1957 yılında Tirebolu’dan ayrılarak ilçe olan Espiye, bu tarihe dek “Esbiye köyü”, “Esbiye bucağı”, “Esbiye nahiyesi” olarak kayıtlarda yer almıştır. Bu yazımızda, 1940 yılı nüfus sayımına göre, Tirebolu kazasının “Esbiye nahiyesi”ne bağlı yerleşim merkezlerinin nüfuslarını nakledeceğiz:
Esbiye: 1.177
Ahallı: 342
Akköy: 645
Aralıcak: 339
Arpacık: 372
Cibril: 841
Çakrak: 452
Çamköy: 915
Çepniköy: 372
Demircili: 653
Dikmen: 469
Elmabeleni: 451
Emeksan: 188
Gebeli: 417
Gönyan: 818
Gönyan Yazlık: 538
Hacımahmutlu: 374
Harava: 396
Hisarcık: 1.062
Kaşdibi: 561
Kızılelma: 516
Kızıllar Akçakilise: 329
Kozköy: 362
Kurucalı: 719
Manastır-ı: İslam 672
Oruçbey: 441
Ömerli: 651
Palaklı: 171
Sakarya: 481
Sinanlı: 692
Sınır: 1.363
Taflancık: 346
Talip: 304
Tekke: 232
Tepeköy: 636
Tikence: 511
Tohumluk: 79
Vakfıkızıllar: 516
Zefre: 502
Nahiye toplamı: 20.905 (9830 erkek, 11075 kadın).
Tirebolu kazası toplam nüfusu 53.095 (25.208 erkek, 27.887 kadın)’tir. 1940’ta Espiye nahiyesinin nüfusu, Tirebolu kazasının toplam nüfusunun yüzde 39,3’ünü oluşturmaktadır.1940’ta hem Tirebolu’nun toplam nüfusu hem de kazaya bağlı Espiye nahiyesinin toplam nüfusu içerisinde kadınlar erkeklerden fazladır. Hatta nahiyeye bağlı yerleşim birimlerinde Çakrak, Tekke ve Palaklı dışındaki tüm ikan mahallerinde kadınların sayısı erkeklerinkinden fazladır. Adı geçen bu üç yer bugün Espiye’ye bağlı değildir: Çakrak: Alucra’ya diğerleri Yağlıdere’ye bağlıdır (Kaynak: T.C. İstatistik Umum Müdürlüğü, 20 İlkteşrin 1940 Genel Nüfus Sayımı: Vilâyetler, Kazalar, Nahiyeler ve Köyler İtibariyle Nüfus ve Yüzey Ölçümü, Ankara 1941, s. 282).MEVLÜT KAYA
